Tomasz Lewandowski

Polish Summer

tekst kuratorski, autor: Jürgen Schmidt

Tomasz Lewandowski od kilku lat podróżuje po Polsce fotografując do swojego cyklu Polish Summer. Jego zdjęcia przedstawiają przestrzenie publiczne, które są scenografiami życia codziennego oraz miejsca ważne zarówno politycznie jak i historycznie. Ponieważ od wielu lat mieszka i pracuje w Niemczech Lewandowski patrzy na swoją dawną ojczyznę z własnej, specyficznej perspektywy. Postrzega ją jako miejscowy tubylec i jednocześnie jako obserwator z zewnątrz. Jako fotograf dokumentalny i artysta Lewandowski zajmuje się przede wszystkim socjologicznym wymiarem architektury. Nie powinno więc dziwić, że na większości zdjęć w serii Polish Summer zobaczymy budynki, ulice i place. Niemniej jednak fotografie te w wyjątkowy sposób ukazują warunki społeczne, kondycje kulturalną i styl życia Polaków. Można w nich również dostrzec skutki zmian społeczno gospodarczych oraz politycznych i ideologicznych przewrotów ostatnich dziesięcioleci. Jest to subtelna metoda, która po rozszyfrowaniu zawartości obrazów, pozwala odbiorcy na wgląd w dzisiejsze życie Polaków na tle niedawnej przeszłości ich kraju. Na przykład na drugim planie motywu z niebieskim basenem odkrywamy pośród zieleni baraki wzniesionego przez niemieckich okupantów obozu koncentracyjnego Auschwitz. Wyrazem aktualnej, napiętej sytuacji społecznej jest billboard kampanii antyaborcyjnej, sfotografowany przez Lewandowskiego pośród tatrzańskiej idylli. Do dokumentacji autor używa aparatu wielkoformatowego. Technika ta wymusza od fotografa charakter pracy, różny od klasycznej dyscypliny jaką jest street photography. Lewandowski nie szuka więc dramatycznego efektu – bardziej interesują go pozornie banalne detale, których znaczenie pozwala odkryć dopiero wnikliwsze spojrzenie.

„Polish Summer” / tekst autorski (Tomasz Lewandowski)

W 1918 roku po 123 latach nieistnienia Polska w wyniku I Wojny Światowej odzyskała niepodległość. Po II Wojnie Światowej, w 1945 r., kraj znalazł się w strefie wpływów Związku Radzieckiego i de-facto utracił swą suwerenność. W latach 80. Polska odegrała ważną rolę w procesie demokratyzacji Europy Wschodniej. To właśnie tutaj powstał ruch "Solidarności", który walczył o przywrócenie wartości demokratycznych i przyczynił się do upadku Bloku Wschodniego. Jeszcze kilka lat temu doświadczenia te zdawały się stanowić stabilną podstawę demokracji w Polsce.
"Polish Summer" to fotograficzna analiza współczesnych procesów społeczno-politycznych w Polsce, prowadzona na tle najnowszej historii kraju. Realizacja odbywa się na dwóch wizualnych płaszczyznach znaczeniowych: Pierwszą z nich jest dokumentacja miejsc życia codziennego. Z reguły pozostają one niezauważone w przestrzeni publicznej. Jednak miejsca te są naturalnym środowiskiem życia dla milionów ludzi i stanowią rzeczywiste tło jak również rezultat przemian społecznych i politycznych. Dzieje się tak, gdyż są one często aranżowane w sposób nieświadomy i pośrednio (współ)organizowane przez mieszkańców. Dokumentacja ta jest skonfrontowana z fotografiami obiektów i miejsc o znaczeniu politycznym i historycznym dla rozwoju tożsamości narodowej i mentalności Polaków. Obrazy tego rodzaju obiektów i miejsc mogą na pierwszy rzut oka również wydawać się nieistotne. Dlatego też każdej fotografii tej grupy towarzyszy objaśniający, krótki tekst lub hasła w postaci hashtagów. Ich zadaniem jest przybliżyć znaczenie pokazywanych motywów i miejsc Ta hybrydowa metoda ma na celu uwrażliwienie publiczności spoza Polski na rozumienie aktualnego ducha czasu w tym wschodnioeuropejskim kraju. Celem tej pracy jest również zainspirowanie odbiorców w Polsce do krytycznej refleksji nad strukturą mentalną własnego społeczeństwa. Właśnie teraz, w czasie zauważalnego stopniowego łamania zasad demokracji w Polsce i 100 lat po utworzeniu państwa, tego typu refleksja wydaje się niezwykle istotna.

TOMASZ LEWANDOWSKI

Urodzony w 1978 roku w Nysie/Polandii, ukończył w 2012 roku studia magisterskie na wydziale fotografii Uniwersytetu Artystycznego Burg Giebichenstein w Halle, w Niemczech. Jako fotograf dokumentalny zajmuje się przede wszystkim socjologicznym wymiarem architektury. Wykłada również fotografię na różnych uniwersytetach w Niemczech i w Polsce.

dostępność Wystawy

Młodzieżowy Dom Kultury, ul. Warszawska 79A. Wystawę można oglądać od 26 września do 26 października br. od poniedziałku do piątku w godzinach 9-19 oraz w soboty 9-14. Wstęp wolny